Jutro wybierzemy sołtysa Rud. To ważny akt samorządowy, zwłaszcza w aspekcie tego, że po tym wyborze kadencja sołtysa trwać będzie 5 lat. Oczywiście nie wliczając wydarzeń szczególnych- nieprzewidywalnych które mogą wymusić wcześniejsza zmianę na tym samorządowym stanowisku. Każdorazowo po wyborach samorządowych na stanowisko burmistrza i radnych w poszczególnych miejscowościach muszą zostać przeprowadzone wybory do tego najniższego szczebla samorządowego. Szczebel najniższy, ale waga tych wyborów dla lokalnej społeczności jest bardzo duża. Można powiedzieć, że fundamentalna. To ten wybór decyduje bowiem o tym jak przez kolejne 5 lata będzie rozwijać się nasza miejscowość i w jakim kierunku pójdą działania lokalnej społeczności w wielu dziedzinach lokalnego życia społeczno-kulturowego. Wybór dobrego sołtysa i rady sołeckiej pozwala bowiem wykreować i uruchomić wiele działań pojedynczych osób ale również grup społecznych i organizacji środowiskowych. Nietrafiony wybór powoduje zastój i dezorganizację życia w danej miejscowości. Stąd też tak ważną kwestią jest zaufanie społeczne do kandydatów na sołtysa i członków rady sołeckiej. Poza tymi dwoma nieodzownymi wartościami, dobry kandydat musi mieć predyspozycje do sprawowania władzy w lokalnych strukturach. Konieczne również jest doświadczenie samorządowe kandydata, ale nade wszystko wola czynienia bezinteresownie dobra społecznego. Głównie mamy tutaj na myśli poświęcenia się sprawom lokalnej społeczności. W tym miejscu należałoby również wspomnieć o kompetencji kandydata, umiejętnościach rozmaitych działań i jednoczenia ludzi wokół konkretnych spraw i celów. Żaden sołtys i żadna rada sołecka nie będą bowiem dobrze rządzić w oderwaniu od mieszkańców. Za to co się robi ponosi się pełna odpowiedzialność.
Czym zajmuje się sołtys i rada sołecka?
Najogólniej można byłoby odpowiedzieć – całością życia społeczno-kulturowego w swojej miejscowości. A więc w naszym imieniu sprawują władzę, reprezentują nas na wyższych szczeblach samorządu, instytucjach i organizacjach. To jednak bardzo ogólne stwierdzenie, w szczególności przed sołtysem i rada sołecką stoi wiele spraw, z których wiele posiada klauzulę problemu.
Poniżej przedstawiamy podstawowe zadania sołtysa i rady sołeckiej, tak aby potencjalni kandydaci w sposób odpowiedzialny podejmowali decyzję o swoim kandydowaniu. Tak, aby po wyborze nie stali się ,,niemymi” i ,,nic nie mogącymi” statystami.
*** sołtys reprezentuje miejscowość w każdej sprawie,
*** sołtys jest organem wykonawczym sołectwa, zaś rada sołecka organem pomocniczym sołtysa i wspomaga jego pracę,
*** organem uchwałodawczym w sołectwie jest natomiast Zebranie Wiejskie,
*** głównym zadaniem sołectwa jest dbanie o zbiorowe potrzeby wspólnoty jego mieszkańców. Do kompetencji sołtysa należy kreowanie i inicjowanie wszystkich sprawy istotne dla mieszkańców, w szczególności formułowanie wniosków, które mają być rozpatrzone przez radę gminy i ewentualnie uwzględnione w budżecie gminy na następny rok. Planowane zadania do budżetu gminy przygotowuje właśnie sołtys, radni i rada sołecka. Zebranie mieszkańców natomiast podejmuje uchwały w sprawie dysponowania mieniem sołectwa oraz wydaje opinię w takich sprawach, jak: plany miejscowego zagospodarowania, lokalizacje inwestycji czy też zmiany przeznaczenia obiektów oświaty, służby zdrowia, kultury, sportu czy rekreacji, znajdujących się na terenie sołectwa,
*** Sołtys i rada sołecka to na wsi prawdziwa władza. Sołtys nie tylko zbiera podatki, ale też wychodzi z wieloma inicjatywami,
*** Jaki powinien więc być dobry sołtys? Jakie zadania będzie realizował sołtys jako przedstawiciel mieszkańców? Czy oprócz informacji o dożynkach i zawiadamiania o szczepieniach zwierząt, będzie potrafił rozwiązywać problemy wsi? Co zamierza realizować w ramach budżetu przeznaczonego na wieś? Czy jego dyspozycje interpersonalne i umiejętności przełożą się na skuteczne działanie na rzecz społeczności Wsi?
*** Warto postawić sobie te pytania i odpowiedzieć na nie zanim pójdziemy głosować.
Sołtys z racji pełnionej funkcji publicznej powinien być dostępny dla wszystkich ludzi. Powinien umieć słuchać i porozumieć się ze wszystkimi, łączyć ludzi i integrować ich, a nie dzielić. Trzeba zwrócić uwagę, czy potrafi motywować mieszkańców do wspólnych działań, co do tej pory zrobił dla wsi. Czy jest otwarty na nowe pomysły dotyczące wsi i czy chce współpracować z lokalnymi grupami społecznymi? Czy będzie mieć czas na pracę społeczną, często kosztem czasu prywatnego i jaką ma wizję swojego sołtysowania? Przy tym wszystkim pamiętajmy również, że bez zaangażowania mieszkańców – sołtysowi będzie trudno wprowadzać zmiany, które mają poprawić jakość życia mieszkańców. Trzeba mu więc pomóc w pracy. Tyle tylko, że sołtys musi być taką osobowością, której mieszkańcy będą chcieli udzielić pomocy.
*** Jaki więc powinien być sołtys?
- Uczciwy, prawdomówny i nieinteresowny,
- Komunikatywny, odważny, kulturalny i uprzejmy,
- Wykształcony,
- Niezależny od pozostałych osób i organów samorządowych,
- Posiadać zdolność rozmów ze wszystkimi,
- Potrafić słuchać i rozmawiać z ludźmi ,
- Budować porozumienie w kwestiach drażliwych i konfliktowych,
- Mieć wizję rozwoju miejscowości i motywowania mieszkańców do działania,
- Odpowiedzialny za swoje czyny,
- Na co dzień powinien być wśród ludzi i żyć ich problemami,
- Powinien być zdrowy i mieć dużo wolnego czasu.
- Musi cieszyć się nieposzlakowana opinią.
To tylko podstawowe cechy jakie powinien posiadać dobry sołtys. Po objęciu przez sołtysa jego funkcji, otwiera się bowiem cały niekończący się wachlarz spraw z którymi będzie musiał zmierzyć się nowy sołtys. Zmierzyć i załatwić w pozytywnym tego rozumieniu, bowiem już niedługo – po 1, 2, 3, 4 i 5 roku sprawowania władzy nadejdzie czas kiedy trzeba będzie złożyć sprawozdanie z tego co się zrobiło przed najwyższym suwerenem jakim jest zebraniem mieszkańców. A z tym bardzo często bywa różnie.
Potencjalnych kandydatów na stanowisko sołtysa i członka rady sołeckiej prosimy o wnikliwe przeanalizowanie powyższego tekstu, tak by skończonej służbie ( i w trakcie jej trwania ) nie mówiono o Was – nieporadny, niekompetentny, beztalencie, nie ma z nim o czym rozmawiać, on nie potrafi wiele załatwić, itd. Redakcja