Ło nos samych – po naszymu!

Chcąc ciągle wzbogacać naszą ofertę wydawniczą, z okazji Świąt, pragniemy dzisiaj na naszych łamach przedstawić tekst w języku śląskim. W związku z tym, że mieszkamy na Śląsku, na co dzień nie mówimy a godomy, pragniemy zamieszczać na naszych łamach okazjonalne teksty pisane w gwarze śląskiej. Kiedyś tego typu materiały cieszyły się niesamowitym powodzeniem, mówimy o czasach, kiedy nasza grupa wydawnicza wydawała gazetę miesięcznik – ,,Nasze Sprawy”, a potem ,,Nowiny z naszej Gminy”. Mamy nadzieję, że nasz pomysł spotka się z akceptacją naszych czytelników. Zapewniamy, że osoby władające na co dzień godką śląską nieźle się z nami ubawią, zaś osoby nie znające naszej gwary również zachęcamy do cierpliwego czytania naszych tekstów ich analizy i zrozumienia. Tekst utrzymywany jest w lekkim żartobliwym tonie, chociaż nie jest pozbawione odrobinę ironii. A jako że mamy święta, dzisiejszy pierwszy odcinek naszego cyklu zatytułowaliśmy – ,,Tradycyjo – beskuryjo”. Natomiast cały cykl ukazywać się będzie pod szyldem – ,,ŁO NOS  SAMYCH –  PO   NASZYMU”. Bohaterami naszych felietonów będą 2 śląskie rodziny i głowy tych rodzin: Pyjter i Erwin, oraz Hilda i Gizela.

T:Tradycyjo – beskuryjo.

      Witom Wos, to Jo, Wasz Pyjter! Skuli tygo, że wczora mieli my Wilija, chciołbych     Wom porosprawiać trocha ło minionych śwjyntach, co kedyś były.

Ło tym, jak to w famili Erwina i u nos  mijo tyn czas. Co byście mjeli cołki obroz, to opisza Wom niezapomnane zdarzenia, kere richtich sie wydarzyły, tela yno, że jo to ździebko poskłodoł po swojymu.

Jak to było downi?

U nos w doma dycki było tak, że łokres bożonarodzeniowy, tak doprowdy to zaczynoł sie we Barbórka, bo to przeca pochodzimy z familijy, kero zawsze miała jakygoś hajera w doma. Spytocie sie, czymu gynoł w Barbórka, to Wom zarozki odpowiadom – bo wtedy wszystke Gruby płaciyły geltak barbórkowy. Przeca wszyscy to pamiyntocie. Jo najlepi pamiyntom jeszcze jedno, idzie ło to jak my dostowali na Grubie brunotno tytka w kery były oplerki, żymła i kwarytka gorzołki. Godom Wom palce lizać. Terozki, nie ma już takich żymeł, a ło wuszcie ani nie godom, tytki tysz są już inksze, a geltak jest tak lichy jak ta szkapa od Alojza z Podbiały.  Jedno co zostało, to yno ta samiuśka gorzoła.

Tak jak żech już godoł, w naszy famili to był poczontek wszystkygo, bo przeca jo – fater przyniys do domu pieniądzory na kere  wszyscy czekali cołki rok.  Wic był w tym, żeby Hilda zdążyła capnyć mje zanim żech razym z Erwinym wloz do knajpy u Rudika. A przeca wjycie, tam kożdy kery mo pjyniądze mo kamratów.  Jak nom sie udało zapyndzić w koźi róg nasze ślubne, to godom Wom cienszo było nom doczwać Wilijy. A że nasz farosz w Adwyncie dowoł nom dyspynza na Barbórka, to my poradzieli balować do biołygo rana. Potym jeszcze doma, wielky larmo, trzepanie reszty piniędzy z galot, ze dwa razy w pysk i już my byli gotowi i goli aż na bezrok. Jak to sie u nos godało, byli my bohatery jednego dnia i nocy.

Gizela i Hilda sprawy brały w swojy rynce

Łod tygo dnia  ster brały w swoje nieomylne rynki nasze kochane żoneczki Hilda i Gizela. Wszyckie wydatki kere nas czekały były łod downa poplanowane, żodnych wolnych mocy finansowych nie było. Nasze ślubne pod tym względem były bardzo gospodarne, bo wszystko co dostały to wydały. Łońskygo roku te nasze perły wydały na nowy byfyj nawet to, co my przepjyli i skuli tygo do dzisiej szuko nos komornik.

Po Barbórce jak my doszli do siebie, zaroski zaczynała sie gorączka przedświonteczna.

Skuli tygo, że nasza familia jest wielko, to gyszynków na Dzieciątko trza było doś trocha, o piniondzach lepi nie godać. ,,Tradycyjo musi być i trza jom czymać dali, tak jak to robiyli nasz opa i oma”- tak dycki godała Hilda, jak Jo ją próbowoł opamiyntać w tym kupowaniu. ,,Dyć wszycko rozumia, ale czymu skuli tyj Twojej tradycji Jo co Dzieciontko mom dostować nowy batki, abo fuzekle” – godom do Hildy. A łona bez łogródek gibko mi wyjaśniyła – ,,Batki dostowosz skuli tygo, że jo co rok dostaja szatka i figi”.

I powjym Wom, że to była prowda a Hilda fcale nie godała ło figach do moczki, yno o tych co sie używo cołki rok.

Zawdy w doma był Mikołej

Dycki co rok jak prorok wpadoł do nos Śwjynty Mikołej, łod 100 lot zawdy nim był Gerat. Skuli tygo, że my z Erwinem w garażu zawsze mieli pyrtulka, to jak sie trefjeła łostro zima, to łon najprzód wlazowoł do tygo garażu, tam tysz na kupce leżały wszystky gyszynki. Pamjentocie jak to łońskygo roku było zima i my tygo Mikołeja nawalyli gorzołkom lodowom. Podwiela my siedzieli w zimnym garażu, to Gerat był całki monter, ale jak wloz rajn, to ta gorzoła tak go rozebrała, że tymu gizdowi pomylyło sie wszystko co my mu nakozali.

Jak yno wloz to zaroski chycioł rózga i skoczył na naszygo opy i wrzeszczoł na niygo, że w szkole robi rechtorów za gupków i kołguminy kleji do stołków. Omie kozoł żykać i ryczoł, że na bezrok jom do pierwszy komunii nie dopuści.  Nasz mały Achim, co jeszcze leżoł w kolybce oberwał za to, że cołki czas mu z fajfki tabaka leci na lojfer i dziury w nim wypolo. I nie byłoby tygo cyrkusu końca jakby go moja Hilda nie wygnała, skuli tygo, że wrzeszczoł na małąom Hyjdla co dwa roki skończyła, żeby za nieskoro z Dyskoteki nie wrocała i coby jej już nigdy po drodze nie potkoł jak pódzie z knajpy. Po tych słowach moja Hilda oszkubała Geratowi broda i wyciepła tygo gizda na plac. Łon był blank gotowy łod ty gorzoły, ale pieron zaś do tygo garażu wloz, a Hilda za nim wrzeszczała ,,Gerat, co ty tu jeszcze szukosz, jeszcze ci mało gorzoły”? A Gerat wrzeszczy – ,,Hilda  yno łoddej mi mojygo rynifera, a zaroski ….. jada dali”.

Cyrkus na całygo

Godocie – cyrkus, ja ale u nos dycki było komicznie – cołki rok.

Toż  pogodom Wom jeszcze jak to Jo i Erwin postanowjyli my udowodnić Gizeli i Hildzie, że  gowjedź i bydło we Wilija w nocy godo ludzkim głosym.

Jak my ustalyli tak my zrobjyli. Po wjeczerzy gibko Erwin legnoł w chlywie do jednygo żłoba łod naszy Krasuli, a Jo leżoł pod sianym w korytku łod kozy Balbiny. Dogodali my sie z opą, coby łobie nasze ślubne posłoł do tygo chlywa podsłuchać, co tysz to ta naszo gadzina skrzeczy. Coby my się zarozki nie przeźradziyli, Erwin wykrynciół w chlywie byrna, tak coby był tam richtich ćmok.

Gizela i Hilda poleku łotworzyły drzwjyrza i polekuśku szukały na ścianie szaltra od elektryki i w tym momencie nasz kokot Czesiek, co siedzioł na grzyndzie użar jom w rynka. Ale łone w tym ćmoku polekuśku  szły dali do przodku i po omacku szukały Krasuli, coby se z niom pogodać. W tym momencie, Erwin nie zdzierżoł, ze śmjychu i pierdnął w tym żłobie, ale tak głośno że Krasula ze strachu zaczyna ryczeć. Wtedy jo se godom do siebie ,,Pyjter teroski abo nigdy” i na cołki głos rycza choby byk co do tyj Krasuli przyszoł: ,,A wy dwie mory, bydziecie to w końcu słuchać waszych chłopów” Fajnie to tak cygarety im wyliczać i cołki geltak brać” I wreszcie dejcie im cołkom władza nad sobom. Przysiengejcie łobie, ale to jusz”.

A Erwin pierdzioł dali.

I godom Wom, że bez ta jego nie wykomanderowaną żić wszystko my przepasowali, bo Gizela idzie zrobić we wszystkim za głupka, ale w tym smrodzie łod Erwina zaroski sie pomiarkowała. Gibko szarpła Hilda za rynkow i wytargała jom na dwór a dźwierza zaryglowała skoblem i na cołki głos ryczała: ,,Wy dwa Gizdy jedne, Jo wom dom geltak, cigarety i władza nad nami. Nigdy! Łoba na kolana bo jak sie wnerwia, to w tym chlywie cołko noc bydziecie siedzieć”. A moja Gizela ze spokojym godo do swojy kamratki ,,Hildko, a może by tak my łod tych pieronów wigilijnom przysięga wziyny”. ,,Dobrze godosz Gizela, oba na kolana i powtórzejcie za mną” – ,,Jo Pyjter i Erwin bydymy dziynnie wracać z roboty pinktlich i zaroski do dom, na geltak my yno bydymy robić a noleży sie łon cołki i zawdy Wom, gorzołka to je najwjynkszy zło jaky chto wymyśloł. Nie bydymy nigdy pyskować i wyśmijywać sie z Wos, a Gospoda bydymy mijać z daleka. Cigarety bydymy kurzyć – ale yno cudzy. Żodno inkszo frelka nie przydzie nom do głowy, a zoki bydymy se sami prać. Bydymy Wos dycki suchać obiema uszami, a żrać bydymy wszystko, choby dziynnie mioł być żur, abo kiszka. W naszych familiach nie bydymy ani głowom ani karkym co niom kieruje. To wszystko Wom kochane żoneczki przyżekomy”.

Terozki dopiyro wyciągnyły skobel, otworzyły dźwierza i ryknyły: ,,A teroski marsz się myć do badycimru i spać”.

Tak to skończyła się ta pamiętno dlo nos Wilija, kero miała zmienić nasze życie w familiach, kedy to my mieli zostać Panami, a jak sie pokazało zostali my na wieki pachołkami.

Terozki już musza kończyć, bo moja Hilda woło mje na wieczerza, toż skuli tygo  życza Wom wszystkim dużo zdrowio, szczyńścio łosobistygo i spokoju a cobyście nigdy nie musieli ślubować tak jak Jo i mój kamrat Erwin. I to by było na dzisiej tela kamraty moje roztomiłe. I coby my sie na bezrok zasik spotkali, bo jo mom Wom tela do pogodanio, że z tyj rzeczy już mie gymba dzisiej boli.         Wasz Pyjter.